Καθώς μπαίνουμε στον καθηλωτικό κόσμο του μετασύμπαντος, μας υποδέχονται ατελείωτες δυνατότητες και εμπειρίες πέρα από την πιο τρελή φαντασία μας. Σκαρφαλώνοντας στα βουνά, τρέχοντας με λύκους και περιπλανώμενοι στους δρόμους της αρχαίας Ρώμης, η εικονική πραγματικότητα (VR) μας προσφέρει ήδη στιγμές που διαφορετικά δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε με τόση λεπτομέρεια. Αλλά μέσα στη γοητεία αυτών των μαγικών εικονικών σφαίρων βρίσκεται μια σκοτεινή πραγματικότητα που δεν έχουμε την πολυτέλεια να αγνοήσουμε: οι κίνδυνοι σεξουαλική επίθεση σε ψηφιακούς χώρους.
Μπορεί να είναι εύκολο να υποθέσουμε ότι οι εμπειρίες στο VR είναι αβλαβείς φαντασιώσεις, χωρίς συνέπειες στην πραγματική ζωή. Σε τελική ανάλυση, τα avatar που αλληλεπιδρούν σε μια οθόνη υπολογιστή μπορεί να φαίνονται σαν κινούμενα σχέδια, ειδικά για όσους έχουν μικρή εμπειρία VR.
Ωστόσο, η έρευνα δείχνει το αντίθετο. Πρώτον, όταν φοράμε απτική (απτική) τεχνολογία, οι αλληλεπιδράσεις των avatar στην οθόνη μεταφράζονται σε πραγματικές αισθήσεις σώματος για τον θεατή. Όταν αυτές οι αλληλεπιδράσεις συμβαίνουν σε VR, η εμπειρία γίνεται 3D. Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι ο εγκέφαλος μαθαίνει σε VR, πυροδοτώντας παρόμοιες συναισθηματικές και φυσιολογικές αποκρίσεις με γεγονότα του πραγματικού κόσμου. Η επίδραση του σεξουαλικός Η επίθεση είναι ένα παράδειγμα.
Το παιχνίδι ή η κοινωνικοποίηση σε VR μπορεί να είναι τόσο καινοτόμα ώστε να αφοπλίσει ένα πιθανό θύμα. Έτσι, τα θύματα μπορεί να δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν ή να ανταποκριθούν σε μια εικονική επίθεση καθώς συμβαίνει. Αντί να αφαιρέσουν αμέσως τα γυαλιά VR τους – μια λογική απάντηση στην ταλαιπωρία στο μετασύμπαν – αναμένω ότι τα θύματα θα «παγώσουν» στη θέση τους ή «προσπαθήσουν να ξεφύγουν» προτού σκεφτούν να βγουν από την εικονική πραγματικότητα. Όσο παράλογο και αν ακούγεται αυτό, οι εμπειρίες VR είναι τόσο αληθινές που η πρώτη άμυνα δεν είναι απαραίτητα η αφαίρεση των γυαλιών VR, καθώς μπορεί να είναι εύκολο να «ξεχαστεί» ότι η εμπειρία δεν συμβαίνει στην πραγματικότητα.
Η δική μου εμπειρία παίζοντας το παιχνίδι Walk the Plank μου απέδειξε αυτό το σημείο με πολύ προσωπικό τρόπο. Αυτό το παιχνίδι είναι όπως ακούγεται. Σας παρουσιάζουμε σε VR με μια ξύλινη σανίδα που εκτείνεται από τις ανοιχτές πόρτες ενός ανελκυστήρα 40 ορόφων πάνω από έναν δρόμο της Νέας Υόρκης. Η πρόκληση σας είναι να το περπατήσετε.
Όταν έπαιζα αυτό το παιχνίδι, έμεινα κυριολεκτικά άφωνος όταν ένας δρόμος της Νέας Υόρκης εμφανίστηκε «από κάτω» μου. Ωστόσο, όσο κι αν ήθελα να βγάλω τα γυαλιά VR και να επιστρέψω στην πραγματική ζωή, δεν μπορούσα να χρησιμοποιήσω τα χέρια μου για να τα σηκώσω και να τα αφαιρέσω.
Αντίθετα, άρπαξα τη συνοδό του παιχνιδιού σε μια αρκούδα αγκαλιά και την κράτησα για μια ζωή. Ήταν τόσο ξεκαρδιστικό όσο και τρομακτικό, αλλά παρέμεινα παγωμένος. Τελικά, ο συνοδός μου έβγαλε τα γυαλιά VR και όλοι γελάσαμε πολύ. Αλλά είναι ακριβώς αυτό το επίπεδο σώματος πανικός που μπορώ να φανταστώ τους ανθρώπους να έχουν όταν δέχονται σεξουαλική επίθεση στο VR.
Όσο ανόητο κι αν ακούγεται, δεν είναι τόσο απλό όσο το να σηκώσεις και να βγάλεις τα γυαλιά VR. Η λογική μπορεί να μην επικρατεί σε συναισθηματικά αποσταθεροποιητικές ή αναστατωτικές καταστάσεις. Σε τέτοιες στιγμές, το VR έχει ήδη γίνει η πραγματικότητά σου. Δεν υπάρχει διαφυγή.
Μια επιπλέον ανησυχητική πτυχή της σεξουαλικής επίθεσης στο μετασύμπαν είναι ότι, σε αντίθεση με τους φυσικούς χώρους όπου τα όρια είναι πιο απτά, τα εικονικά περιβάλλοντα μπορεί να δώσουν στους δράστες μια ψευδή αίσθηση ανωνυμίας και ατιμωρησίας. Η απόκρυψη πίσω από μια οθόνη υπολογιστή μπορεί να προκαλέσει ακατάλληλη και μη συναινετική συμπεριφορά που θα έκανε πιο επικίνδυνη τη συμμετοχή σε λιγότερο εμπιστευτικό περιβάλλον. Απλα οπως εκφοβισμός είναι εξαιρετικά δημοφιλής στο διαδίκτυο, με ανησυχεί ότι, αν δεν αντιμετωπιστεί, η σεξουαλική επίθεση μπορεί να πολλαπλασιαστεί παρομοίως.
Επιπλέον, ενώ το μετασύμπαν είναι πολύ νέο για να παρέχει στατιστικά στοιχεία για την επίθεση, μπορεί κανείς να υποθέσει ότι όλα τα θύματα σεξουαλικής επίθεσης δεν θα είναι γυναίκες. Μια πρόσφατη μελέτη του πραγματικού κόσμου διαπίστωσε ότι το 71% των Βρετανών ανδρών ανέφεραν ότι έχουν πέσει θύματα σεξουαλικά από μια γυναίκα τουλάχιστον μία φορά, με το 57% να το έχει βιώσει περισσότερες από μία φορές και το 45% να το έχει βιώσει περισσότερες από δύο φορές. Αυτοί οι αριθμοί υπογραμμίζουν το πιθανό πρόβλημα της σεξουαλικής επίθεσης μεταξύ των φύλων και των πλαισίων σε πραγματικό αλλά και εικονικό περιβάλλον.
Τέλος, τα θύματα μπορεί ήδη να βιώνουν αισθήματα παραβίασης, αδυναμίας και τραύμα, αντικατοπτρίζοντας τον απόηχο των επιθέσεων στον πραγματικό κόσμο. Και πάλι, όπως στον κόσμο εκτός σύνδεσης, διάκριση και η ενοχοποίηση θυμάτων θα είναι πιθανότατα διαδεδομένη στους ψηφιακούς χώρους, περαιτέρω τραυματισμοί, φίμωση και στιγματισμός επιζώντων. Το συναισθηματικό και ψυχολογικό κόστος μιας επίθεσης μπορεί να παραμείνει πολύ καιρό μετά την αφαίρεση των γυαλιών VR.
Εν ολίγοις, για να καταπολεμήσουμε τη σεξουαλική επίθεση στο μετασύμπαν, πρέπει πρώτα να αναγνωρίσουμε την ύπαρξή της, την ένταση και τον πιθανό αντίκτυπό της. Οι κόσμοι μας αλλάζουν πιο γρήγορα από οποιαδήποτε στιγμή στην ιστορία. Μπαίνουμε σε μια νέα, ενισχυμένη, σουρεαλιστική πραγματικότητα. Όσο εικονικό κι αν είναι, ο αντίκτυπός του θα γίνει αισθητός στο ακόμα πολύ γήινο μυαλό και το σώμα μας. Το μέλλον της ανθρωπότητας εξαρτάται από την προθυμία μας να αναγνωρίσουμε τις εκπληκτικές πραγματικότητες του νέου μας κόσμου που ξεδιπλώνεται.